Η ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ

Γιά το δόγμα της ῾Αγίας Τριάδος, εκτός από τις ρητές μαρτυρίες της Καινής Διαθήκης, έχουμε και υπαινιγμούς  στην Παλαιά Διαθήκη. ῞Ενας από αυτούς τους υπαινιγμούς είναι και η εμφάνιση του Θεού  στον ᾿Αβραάμ υπό την μορφήν τριών ανδρών.

῞Οπως μας πληροφορεί το βιβλίο της Γενέσεως (18,1 εξ.), ενώ ο ᾿Αβραάμ καθόταν κοντά στη δρυ του Μαμβρή, όπου είχε στήσει τη σκηνή του, τον επεσκέφθησαν τρεις άγνωστοι σ” αυτόν άνδρες. ῾Ο Πατριάρχης τους υποδέχθηκε με εγκαρδιότητα και αγάπη, παρ᾿ όλο που του ήσαν άγνωστοι. Στη συνέχεια τους παρέθεσε πλούσια τράπεζα. Κατά τη συζήτηση οι μυστηριώδεις επισκέπτες ανήγγειλαν  στον ᾿Αβραάμ ότι η γυναίκα του η Σάρρα θα αποκτούσε παιδί εντός ενός έτους, όπως και έγινε.

Οι Πατέρες της ᾿Εκκλησίας εις το βιβλικόν αυτό γεγονός είδον μίαν προτύπωσιν του μυστηρίου της ῾Αγίας Τριάδος, το οποίον απεκαλύφθη πλήρως εις την Καινήν Διαθήκην. Διά τούτο ενωρίτατα η φιλοξενία του ᾿Αβραάμ απεικονίσθη εις σχετικήν εικόνα. ᾿Επειδή εις την συνέχειαν της βιβλικής διηγήσεως οι δύο από τους τρεις άνδρας εμφανίζονται ως άγγελοι, επεκράτησε να εικονίζωνται και οι τρεις εις την φιλόξενον τράπεζαν του ᾿Αβραάμ με την αγγελικήν μορφήν των. Είναι άλλωστε η απεικόνισις αυτή ένας ωραίος τρόπος να παρουσιασθούν οι τρεις άνδρες ως ουράνιοι επισκέπται.

Μία τέτοια εικών υπήρχε και ετιμάτο εις τους αρχαίους καιρούς εις το μέρος, όπου έγινεν η Φιλοξενία του ᾿Αβραάμ κατά την μαρτυρίαν του Ευσεβίου του Καισαρείας (+339). “Οι γαρ τω ᾿Αβραάμ επιξενωθέντες ( = φιλοξενηθέντες) επί γραφής ανακείμενοι, δύο μεν εκατέρωθεν, μέσος δε ο κρείττων υπερέχων τη τιμή· είη δ᾿ αν ο δεδηλωμένος ημίν Κύριος αυτός, ο ημέτερος σωτήρ, ον και οι αγνώτες σέβουσιν, τα θεία λόγια πιστούμενοι” (Ευαγγελική ᾿Απόδειξις Ε´ ΙΧ).

῾Η υπεροχή του μέσου αγγέλου επεκράτησεν εις πολλάς εικόνας της Φιλοξενίας. Τούτο δε οφείλεται εις την ερμηνείαν, που έδωκαν μερικοί Πατέρες της ᾿Εκκλησίας (᾿Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ᾿Ιωάννης Δαμασκηνός) εις το γεγονός. Οι Πατέρες δηλαδή αυτοί είδον εις την Φιλοξενίαν του ᾿Αβραάμ την εμφάνισιν του ᾿Ιησού Χριστού συνοδευομένου υπό δύο αγγέλων, ενώ άλλοι (Κύριλλος ο ᾿Αλεξανδρείας, ᾿Αμβρόσιος ο Μεδιολάνων) ηρμήνευσαν την επίσκεψιν των τριών ανδρών ως προτύπωσιν ολοκλήρου της ῾Αγίας Τριάδος.